Er zijn de nodige definities te vinden over zelfvertrouwen: zelfvertrouwen is het gevoel van eigenwaarde. Het vertrouwen van een persoon in zichzelf in dat wat hij of zij kan of hoe diegene is. Woorden die je daarbij vindt zijn: in jezelf geloven, allure, doortastendheid, stelligheid, sterk ego, vastberadenheid, vertrouwen in eigen waarde en kunnen, zekerheid, zelfverzekerdheid. En dan nog de zin: handhaaft een zekere indruk bij het formuleren van standpunten en voorstellen en ook bij weerstand.

Binnen het centrum wordt zelfvertrouwen beschouwt als:

• de aanwezigheid van innerlijke rust, kracht en wijsheid
• van daaruit trouw zijn aan jezelf door expressie te geven aan wat werkelijk klopt in je doen, laten en spreken
• en bovenal dat je echt weet dat je er innerlijk op kan vertrouwen dat je de moeilijke emoties, fases en situaties van het leven zelf kan dragen.

Gedoe-loos jezelf zijn!

Als je groeit in je zelfvertrouwen, groei je in gedoe-loos jezelf kunnen zijn. Gedoe in relatie tot jezelf en anderen ontstaat in de mate dat je bang bent dat er gedoe gaat ontstaan.

Ik snap het, als je hier even over na moet denken 😉. Binnen het werk van het centrum voor zelfvertrouwen ga je dit veel meer ervaren, dan dat je het met je hoofd kan beredeneren. Maar om je hoofd een beetje te helpen: als je bijvoorbeeld bang bent om door de mand te vallen bij anderen in dat je je ergens onzeker over voelt, ga je van binnen van alles bedenken. Bijvoorbeeld ‘je moet nu recht op gaan zitten’, ‘je moet nu iets zeggen, dan lijk je slimmer’ of ‘je mag nu echt niet laten zien dat je het niet weet’ of ‘je moet nu wel iets zeggen, anders gaan ze je niet meer aardig vinden’ en ga zo maar door. Terwijl als je aan jezelf zou vragen wat je éigenlijk wilt, dat da misschien wel is dat je onderuit wilt hangen, niks wilt zeggen, en zeker niet iets gaan zeggen wat je eigenlijk niet weet of misschien zelfs niet eens naar die gelegenheid gaan waar je al geen zin in had. Dus dan ben je hier niet echt gedoe-loos in jezelf.

Daarbij loop je ook nog het risico vanuit die eerste gedachtes dat mensen je echt een beetje raar aan gaan kijken, omdat je iets zegt wat niet echt goed of te doordacht of onderbouwd is. Je zegt dan namelijk iets om zeker over te komen, maar het komt er niet echt handig uit. En dan ben je mogelijk toch een beetje door mand gevallen. Met als gevolg nog meer gedoe in jezelf, als de gedachte ‘jeetje, wat zeg jij nou voor stoms’ en ‘heb je gezien hoe ze op  jou reageerde?!’ Waar je waarschijnlijk nog een onvriendelijk oordeel over jezelf erachter geplakt’. Resultaat: nog meer gedoe, nog meer onzekerheid en zelftwijfel. Je wilt je nu het liefst verstoppen. Er zijn ook mensen die zich dan juist niet willen verstoppen, maar eerder defensief, cynisch of zelfs agressief worden. Nòg meer gedoe ;-)! Nou, onderzoek maar eens bij jezelf, hoe gedoe in jou ontstaat en wat het effect daarvan is in jezelf en in relatie tot anderen. Dit is geen uitnodiging tot meer kritiek op jezelf, maar neutraal zelfonderzoek.

Type mensen binnen het gebied van zelfvertrouwen

Wil jij ontdekken in welke categorie jij het meeste valt? Let op: ik ga nooit uit van dè waarheid, ik geef alleen maar stof voor je om bij stil te staan en ter zelfonderzoek.

De ‘ik doe alsof’ zelfvertrouwer

Dit zijn mensen die eruit zien alsof ze heel veel zelfvertrouwen hebben, maar zich van binnen klein en onzeker voelen. Ze doen stoer, alsof er niks aan de hand is. Ze zijn eerder bang om door de mand te vallen en houden daarmee de uiterlijke schone schijn van zelfvertrouwen liever in stand. Deze categorie heeft een basis om naar echt innerlijk zelfvertrouwen te kunnen groeien. Ze zijn zich namelijk redelijk bewust van de innerlijke zelftwijfel, het hebben van laag zelfbeeld of onzekerheid en dat ze zich anders voordoen dan dat ze zich voelen.

De onbewuste of verharde zelfvertrouwer

Deze categorie mensen denken vol zelfvertrouwen te zijn, en hebben zichzelf nog nooit of weinig echt ontmoet van binnen in hun gevoeligheid, onzekerheid en kwetsbaarheid. Als je ze vraagt of ze wel eens onzeker zijn, zal het antwoord vaak iets te snel ‘nooit’ zijn. Hier is niets mis mee en zo kan je gewoon oud worden en een relatief leuk leven leiden. En het is een categorie die weinig bewust leeft en zichzelf dus niet zal afvragen of onderzoeken op of ze nou in een schijnwereld van zelfvertrouwen of echt zelfvertrouwen leven. Ze zijn vaak verhard en streng voor zichzelf, zonder dat echt door te hebben. Er is een identiteit of imago die overeind gehouden wordt waaraan zekerheid ontleent wordt. Dat imago is vooral onbewust bedacht, maar soms ook een bewust bedacht zelfbeeld of ego. Dit is een weinig leerbare groep mensen vanwege minder bewustzijn naar zichzelf en dat ze daar ook geen behoefte aan hebben.

Deze groep wordt soms wel ineens heel leerbaar na een heftige levenservaringen. Zo zie je bijvoorbeeld na scheidingen dat een ex ineens door lijkt te hebben en te doen wat jij altijd al wist en zei. Of bij een sterfgeval ineens in contact raken met je gevoeligheid, verdriet en boosheid en je daar dan geen raad mee weten. Of een burn-out, omdat het ego alle gevoeligheid die we eigenlijk zijn en dat wat eigenlijk goed voor ons is innerlijk genegeerd is. Je bent dan te lang doorgegaan vanuit perfectionisme en een te groot verantwoordelijkheidsgevoel in combinatie met het van jezelf moeten voldoen aan door jezelf opgelegde idealen in jouw functioneren in je leven.

De bewust onzekere

Sommigen mensen voelen zich klein en onzeker en weten dit van zichzelf en willen vooral van deze gevoelens af. Ze hebben hun innerlijke kracht, rust en wijsheid nog onvoldoende ontdekt. Deze categorie mensen lijdt te veel aan de zelftwijfel en innerlijke strengheid. De ene functioneert hierin redelijk tot goed in het leven, waar een ander geneigd is om weg te zakken in een depressie, emotionele afwezigheid of verharding met een meer of mindere flinke muur om zich heen. Die laatste kan dan weer lijken op de eerste 2 categorieën.

De onbewust onzekere

Deze categorie ligt dicht bij de bewust onzekere, alleen heeft deze geen zicht op de innerlijke onzekerheid. Het kan veel verschillende vormen aannemen. Ik zal er een aantal noemen: slachtofferschap, claimgedrag, pleasen om toch aardig gevonden te worden, agressief, lief doen, stoer doen, cynisch, weglachen, zekerheid ontlenen aan kennis en zichzelf daarmee overeind houdt, de perfectionist, de harde werker en ga zo maar door. Ben nieuwsgierig naar jezelf en wellicht kan je jezelf betrappen op vormen die jij aanneemt om er toch op één of andere manier toe te doen? Als je dit gaat doen, betekent het automatisch dat je bereid bent de bewuste onzekere te worden. Ik snap dat dit niet de meest gebruikelijke en leuke uitnodiging voor je is om aan te gaan. Zeker als het je het tot nu toe allemaal prima hebt weten te redden met je onbewuste overlevingsstrategieën. Je kan in je natuurlijke gevoeligheid echter het mooiste mens in jezelf nog echt gaan ontdekken.

De natuurlijke zelfvertrouwer

Deze categorie mensen hebben gezond zelfvertrouwen. Ze zijn geboren in een nest met ouders waar ze genoeg liefde en genoeg ruimte voor eigenheid hebben gekregen. Ze zijn gezien, gewaardeerd en geaccepteerd in hun kracht, kwetsbaarheid en eigen wijsheid. Hoe perfect waren jouw ouders? Ik durf te stellen dat niemand perfect is, maar de één is nou eenmaal meer gezegend met het geboortenest dan de ander.

Hoe wordt je eigenlijk onzeker?

De basis van onzekerheid en verharding in jezelf ligt erin dat je als kind niet voldoende ontmoet bent in wie je bent met je intenties, kwaliteiten, motivaties, meningen, gevoelens, eigenheid en kwaliteiten door in eerste instantie je ouders. En er zijn vele anderen die een belangrijke rol hebben in het je meer of minder waardevol en gewaardeerd voelen. Hoe minder goed deze ontmoeting is en was, hoe meer overlevingsstrategieën en patronen we onbewust opbouwen om ons toch gezien, gehoord en gewaardeerd te voelen. Dat beschermen en bevechten we het meeste vanuit de onbewustheid van de blinde en verharde zelfvertrouwer.

De bevrijde zelfvertrouwer

Deze mensen zijn zich veelal bewust van hun onzekerheden, kwetsbaarheden en overlevingsstrategieën en voelen ze ook. Ze hebben ook zicht op het innerlijke gedoe en de mate waarin ze niet bevrijd zijn van al dat innerlijke gedoe met de bijbehorende weerstanden. Ze leren steeds meer er met een afstandje naar te kijken, waardoor de heftigheden van dit innerlijke gedoe af kan nemen. Sommigen vinden zelf een weg in dit soort onderzoek en zelfbegeleidingen met behulp van boeken, filmpjes en vrienden. Hierin huist het risico dat ze toch langer dan nodig in hun eigen cirkeltje blijven ronddraaien, omdat de automatische manier van innerlijk gedoe hardnekkiger is dan we hopen dat het is. Anderen doen dit met behulp van coaching, training en/of psychologische hulp om inzichten te krijgen waar ze in hun onbewust aangeleerde manier van zelfbegeleiding spiegels en werkvormen krijgen die ze zelf nooit hadden kunnen bedenken.

De blinde of verharde zelfvertrouwer heeft over dit soort aanpak vaak een sterk veroordelende mening. Waarom? Omdat deze stiekem ook onzeker is, maar dat niet wil weten van zichzelf. De mate waarin iemand zich bewust verbind aan het echt zichzelf willen worden, kan de innerlijke kracht, rust en wijsheid groeien. De bevrijde zelfvertrouwer krijgt daardoor sneller en meer heldere antwoorden en inzichten op wie je bent en wat je wilt en niet wilt. Van daaruit ga je steeds meer zelfvertrouwen voelen totdat je weet dat je echt zelfvertrouwen hebt. Je doet het niet, je bent het! Daarmee is het spannende, het eerlijke en het lastige van het leven niet zo heel belangrijk meer en kan het steeds makkelijker aangekeken worden.  De bevrijde zelfvertrouwer is zich bewust van wat er is en niet is en maakt zich niet zo heel druk over wat er kan gebeuren, omdat hij een echt voelbare en eerlijke relativering heeft. En dat geeft een essentieel en gedragen gevoel van controle over het leven en tegelijkertijd een helder bewustzijn over dat we niet zo veel controle over het leven hebben.

De mate waarin we onze gevoeligheden onderdrukken is vaak ook de mate dat onze kwaliteiten, wie we echt zijn en wat we echt willen niet zo te voorschijn kan komen. Idealiter gezien hopen we uiteraard nooit meer ergens last van te hebben en alleen maar gelukkig te zijn. Helaas is dit niet de realiteit van het leven. `De bevrijdde zelfvertrouwer vertrouwt erop dat het leven ons uitdagingen, pijnlijkheden en vreugde zal blijven geven en gaat dit niet uit de weg.  De bevrijde zelfvertrouwer heeft een helder weten over dat hij met al deze aspecten van het leven kan dealen. Daarin is hij bereid om te vallen en weer op te staan.

En nu ben jij aan de beurt

Heb je ondertussen al wat zelfonderzoek gedaan in hoe gedoe-loos jij bent? Elk mens heeft alle categorieën in zich,  waarbij een bepaalde categorie de boventoon zal voeren. Welke is het bij jou en waar merk je dat aan?

De categorie kan ook zeer situatie afhankelijk zijn. De mate waarin een bepaalde onzekerheid en stress toeneemt in allerlei soorten relaties zal de blinde en verharde zelfvertrouwer het vrij automatische over kunnen nemen. Dan vraagt het om extra veel bewustzijn om uit het gedoe te blijven van het innerlijk en in relatie tot anderen bevechten of beschermen van jouw identiteit.

De mate waarin er meer bewustzijn en gedoe-loosheid is kun je groeien op de ladder van zelfvertrouwen in plaats van te doen alsof je zelfvertrouwen hebt.

Hoe zit het bij jou?

• In welke categorie herken je jezelf het meeste?
• Als je jezelf een cijfer zou geven voor jouw gevoel van zelfvertrouwen, wat is dat dan van een schaal 1 tot 10?  Waarom is het niet meer of minder? 
• Wat wil je voor jezelf onderzoeken? Waar heb jij een vraag over? Je mag het hieronder laten weten, maar het hoeft niet. 

Je weet me wel te vinden als je het er met me over wilt hebben.

Liefs,